Δεν είναι από επάγγελμα, δεν είν’ αυτός ο λόγος
που πάω να δω της πόλης το πολεμικό μουσείο.
Δεν είμαι δα ιστορικός ή όπλων μηχανολόγος.
Καλά-καλά δεν πρόλαβα να βγάλω το σχολείο.
Αν έχεις σαν και μένανε φιλομαθή καρδιά
και σου αρέσουν δόρατα
και των προγόνων όπλα,
έλα να δεις πού
βρίσκεται, να πας με τα παιδιά.
Είναι η ιστορία μας αυτή κι όχι κακούργων κόλπα.
Τι θέλει να μας πει ο ποιητής;
Πόσο καλά γνωρίζει
κανείς πού βρίσκεται, όταν αγνοεί το από πού ήλθε; Κι όσο κι αν είναι
χιλιοειπωμένο, πως αλλιώς θα μάθει πού πηγαίνει;
Μόνο γνωρίζοντας το
παρελθόν!
Γι αυτό έχουμε και τα μουσεία! Αλλά ένα
πολεμικό μουσείο; Δεν είναι ο πόλεμος, η αποθέωση της βαρβαρότητας;
Όποιος έχει
επισκεφτεί προσεκτικά το πολεμικό μουσείο, έχει δει πως υπήρξε μια πορεία
εξέλιξης στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ανταγωνίστηκαν μεταξύ τους για
επικράτηση. Και κυρίως, ότι αυτός ο αγώνας για επικράτηση ήταν που καθόρισε
κάθε μελλοντική εξέλιξη.
Αν εδώ μιλούν
Ελληνικά, εκεί Βουλγαρικά κι αλλού Τούρκικα, ήταν τα Μάνλιχερ και τα Μάουζερ
που το αποφάσισαν.
Ψέματα!
Ήταν οι άνθρωποι που
τα κρατούσαν. Κι όταν κοιτά κανείς τα όπλα αυτά, καλείται στην ουσία να
φανταστεί τον παππού του να τα γυαλίζει, ενώ οι ψείρες του ρουφούν το αίμα.
Γιατί περί αυτού πρόκειται.
Οι άνθρωποι που
κράτησαν αυτό το ξίφος ή εκείνο το πιστόλι, που διαμόρφωσαν τον τόπο όπου
ζούμε, που όρισαν τις ελευθερίες και τους περιορισμούς μας, ήταν οι ίδιοι που
έχτισαν το σπίτι όπου μεγαλώσαμε, που όργωσαν τη γη που μας τάισε, που
σχημάτισαν ό,τι γνωρίσαμε σα δικό μας.
Κι ακόμα παραπάνω.
Οι άνθρωποι αυτοί
είμαστε εμείς οι ίδιοι. Στη διαχρονική μας υπόσταση. Δεν πέσαμε απ’ τον ουρανό.
Είμαστε η σημερινή εκδοχή ενός τόπου, που όσο κι αν θέλουμε να το αγνοούμε,
πλέει σ’ ένα πέλαγος αναλλοίωτων νόμων. Κι όσες γενιές πιστέψαν πως οι νόμοι
αυτοί ήταν ξεπερασμένοι, καταδικάστηκαν να υποταχθούν σε κείνους πού ’ξεραν
καλύτερα.
Δεν είναι
πατριδοκαπηλία η αναγνώριση της πραγματικότητας, ούτε πολεμοχαρής όποιος
σέβεται την αλήθεια. Δεν έχει να κάνει με ιδεολογίες ή με προπαγάνδα. Τα
αντικείμενα στέκουν εκεί, ψυχρά, αμίλητα.
Ο επισκέπτης είναι
που, σα γράμματα σε μια σελίδα, καλείται να τους δώσει ζωή μελετώντας τα. Να τ’
αποκωδικοποιήσει, έστω κατά την κρίση του. Να διαβάσει τη φύση τους και να
παρακινηθεί να μάθει σε τι μπλέχτηκαν. Να δελεαστεί ν’ αναζητήσει τις ιστορίες
που έχουν να του διηγηθούν.
Εκπαίδευση, είπε ο
Αϊνστάιν, δεν είναι να μαθαίνεις πληροφορίες, αλλά να διδάσκεις το μυαλό σου να
σκέφτεται. Κι αυτή η μορφή καλλιέργειας είναι πιο δύσκολη απ’ το τσάπισμα κι
ωστόσο προσιτή σε όλους.
Κι αν είμαστε
αθεράπευτα μαγεμένοι απ’ το τραγούδι των σειρήνων, αρκεί ένα βούρτσισμα στα
δόντια του μυαλού μας, την ώρα που οι σειρήνες διακόπτουν για διαφημίσεις.
Άσε που το πολεμικό
μουσείο Θεσσαλονίκης έχει και είσοδο ελεύθερη!
ΥΓ: Να διαβεβαιώσουμε το φιλόμουσο αναγνώστη, πως ο υπεύθυνος για το άνωθεν στιχούργημα τιμωρήθηκε για παραποίηση άσματος.
